De lopende organisatieontwikkeling in onze gemeente is vanaf 2019 onderweg. Een debat over de koers en de voortgang is er in ieder geval in de laatste drie jaren niet geweest. Het door het college gevraagde geld wordt klakkeloos door de raad beschikbaar gesteld aan de hand van de jaarlijkse begroting. In de begroting van 2022 wordt gesproken over ’roadmaps’. In 2023 zijn dat ’sporen’ geworden. Het organisatieschip zwabbert alle kanten op. Totdat opeens in een organisatieplan van januari 2023 onder leiding van de hoogste ambtenaar de onthulling wordt gedaan: “Doorpakken om echt in beweging te komen, blijft eigenlijk uit. Gevoelsmatig zij we hard aan het werk [..], maar komen we niet verder.” Dat was precies één jaar geleden.

Organisatieproces en bestuurlijke toekomst

Het organisatieproces is een collegeaangelegenheid. Dat is een veel gegeven antwoord van de portefeuillehouder op lastige vragen. Maar het speelgeld is van de raad. De raad moet op 1 februari een (voorlopig) oordeel vellen of de beschikbaar gestelde 5,5 miljoen euro speelgeld het waard is geweest. Dat is het opleveren van een nieuw functiewaarderingsmodel, welke ooit begonnen is met als inzet een hogere salarisschaal voor de hoogste ambtenaar en tegelijkertijd in 5 jaar tijd niet in staat zijn om de vacatures fatsoenlijk te kunnen invullen en de kritische functies te bemensen. Heb je het dan goed gedaan of ben je het stuurwiel kwijt van je project? Een andere vraag: heb je als organisatie dan nog een zelfstandige bestuurlijke toekomst?

Bestuurlijke toekomst

In 2020 heeft de raad de bestuurlijke toekomst laten onderzoeken door Berenschot. Het rapport was duidelijk: niets doen is geen optie. Zelfstandig blijven betekende wel dat dat de realisatiekracht van de gemeente moet worden versterkt. De raad besloot begin 2022 de zelfstandige optie aan te houden en later te evalueren. Logisch zou dus zijn om in je organisatieontwikkeling traject de elementen van het Berenschot rapport in te bedden ofwel hoe krijg je meer realisatiekracht binnen je organisatie. We zullen maar niet toelichten hoe het gebrek aan realisatiekracht in projecten vandaag de dag nog steeds zichtbaar is. Onthutsend is dat het organisatieplan van januari 2023 met geen woord rept over realisatiekracht. Het proces is behoorlijk intern gericht en gaat volledig voorbij aan de omgevingskrachten die al jaren aan de gemeente trekken.

Zienswijze Toekomstig KLM

Onze partij maakt zich grote zorgen over onze vitaliteit. We zien steeds meer dat er grote maatschappelijke opgaven op ons bordje komen te liggen, variërend van energietransitie, het onvermijdelijke data gedreven werken, armoedebestrijding, klimaatadaptatie, mobiliteit vraagstukken en ruimtelijk economische vraagstukken. Bouwen en energiecongestie (als gevolg daarvan) vereisen steeds vaker samenwerkende (ambtelijke en bestuurlijke) disciplines. Enerzijds veronderstelt dat strategisch personeelsbeleid op topniveau ofwel hoe kan ik de materie deskundigheid en productiviteit van mijn menselijk kapitaal vergroten. Anderzijds zal de realisatiekracht waarover Berenschot uitvoerig spreekt in haar rapport zichtbaar moeten maken. Niet alleen voor je eigen besluitvormingsstappen, maar ook voor de burgers waarvoor we het allemaal doen. Het vergroten van de realisatiekracht zou samen moeten gaan met het versterken van het vermogen om bestuursbesluiten te onderbouwen. In de visie van Toekomstig KLM zou uiteindelijk ook Loon op Zand in staat moeten zijn om in te schatten welke aanpak tegen welke inspanning de meeste maatschappelijke waarde oplevert. Dit cruciale onderdeel is helaas geen onderwerp van aandacht binnen het college. Als dit buiten ons bestuurlijk bereik blijft, dan doen wij onze burgers op termijn echt tekort.

Op donderdag 1 februari debatteert de raad over organisatieontwikkeling. Komt u ook kijken?

Toekomstig KLM zet zich in om de slagkracht van Loon op Zand als geheel in kaart te brengen. Helpt u ons daarmee? Wij zijn te bereiken via info@toekomstigklm.nl. Bellen mag ook: 06-53296415.

Namens de fractie Toekomstig KLM,

Marten Krikken, Arno Coomans & Maikel van der Velden